21.04.2021 / Meral Güner
Herkese merhaba, bu yazıda sizlere akran, akran desteği ve birlikte iyileşme kavramlarından bahsedeceğim. Yaklaşık iki yıldır, İYİ Sosyal Kooperatif Girişimi’nin aktif bir üyesiyim, bu girişimde en temel ilkemiz, herkesi tanıları ya da zayıf yönlerinden önce bir insan olarak kabul etmek ve onlara kendilerini ifade edebilecekleri bir alan açmak. Bu sebeple, akran desteği modelini uygulamaya çalışan, tanılardan bahsedilmeyen ve insani hat üzerinden iletişim kurduğumuz, deneyim paylaşımlarıyla ve birbirimizin deneyimlerinden elde ettiğimiz kazanımlarla devam eden bir grup.
Peki nedir bu akran desteği? Öncelikle akran kavramıyla başlayayım:
Akran, bir şekilde ruh sağlığı sistemi içerisine girmiş ve ruhsal zorluk yaşamış kişilere deniyor, akran desteği ise, bu deneyimle güçlenmesi ve eş/benzer bir deneyim yaşayan kişi/kişilere destek olmasına deniyor. Yani, bu tanımlardan yola çıkarak akranların deneyim paylaşımlarıyla, kendilerini güçlendirmesini amaçlayan bir kavram.
Biz grubumuzda akran desteğini yaygınlaştırmak için neler yapıyoruz?
Haftada bir ya da iki kez mutlaka buluşuyoruz. Amacımız Türkiye’deki hastane temelli iyileşme modelini toplum temelli iyileşme modeline adapte edebilmek, “tanılı” kişileri topluma kazandırmak ve istihdam edilmelerini sağlamak. İşleyişinde tanılı-tanısız insanların bir arada, aynı hatta olduğu bir yapı oluşturabilmek. Bu yapı içerisinde ruh sağlığı sisteminden etkilenen farklı gruplar mevcut. Akran desteğini Türkiye’de tanıtmak ve yaygınlaştırmak için ilk sempozyumumuzu 2019 Kasım’da gerçekleştirdik.
İsmini 1. Topluluk Temelli Hizmetler ve Akran Desteğinin Önemi Sempozyumu olarak belirlediğimiz bu sempozyumda Hollanda’nın Utrecht ilinde kurulan ve tamamıyla akranlardan oluşan EN-İK İyileşme Kolejinin kurucusu ve bağlı olduğu organizasyonun CEO’sunu davet ettik. Her ikisi de akranlığın ve akran desteğinin iyileşmedeki öneminden bahsederek oluşumumuzu desteklediler, sonrasında da kooperatif adına beni dört aylığına bu iyileşme kolejinde istihdam ederek akran desteğini deneyimleyerek öğrenmeme katkı sundular.
İşte buradaki deneyimle öğrenme gibi, bu sistemin içerisinde kitabi bilgiden ziyade, deneyimle edinilen bilginin önemine eğiliyoruz. Hiçbir bilgi, insanın yaşayarak öğrendiği bilgiden üstün değil. Hepimiz kendi zorluklarımızla mücadele ediyor, kendi yolumuzda deneyimleyerek bazı kavramların ayırdına varıyoruz. Hani diyor ya biri, “Çok okuyan mı bilir çok gezen mi?” Peki ya ben size “Çok deneyimleyen.” dersem, ne düşünürsünüz?